W okresie od 23 października do 20 listopada 2024 r. polscy rolnicy mogli składać wnioski o wsparcie na inwestycje, które sprzyjają ochronie środowiska i klimatu. Była to część Planu Strategicznego dla Wspólnej Polityki Rolnej na lata 2023–2027, realizowanego przez Agencję Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa. Celem tego przedsięwzięcia było wspieranie zrównoważonego rozwoju obszarów wiejskich poprzez inwestycje ograniczające negatywny wpływ rolnictwa na środowisko, a jednocześnie poprawiające efektywność pracy rolników.

Program cieszył się dużym zainteresowaniem – złożono ponad 28 tysięcy wniosków. Była to kolejna okazja do skorzystania z unijnych środków wspierających modernizację polskiego rolnictwa. Wsparcie to umożliwiało realizację różnorodnych projektów, począwszy od budowy instalacji do przechowywania nawozów, aż po zakup nowoczesnych urządzeń wspierających podejmowanie decyzji produkcyjnych. Nabór odbywał się za pośrednictwem Platformy Usług Elektronicznych ARiMR.

Kto mógł skorzystać z pomocy?

Wsparcie w ramach programu skierowane było zarówno do indywidualnych rolników, jak i grup składających się z co najmniej trzech osób. W przypadku grup dodatkowym wymogiem było zawarcie umowy o współpracy na okres nie krótszy niż siedem lat od momentu złożenia wniosku. Taka struktura miała na celu nie tylko wzmocnienie współdziałania rolników, ale również zapewnienie długotrwałości inwestycji.

Wnioskodawcy musieli spełniać szereg kryteriów formalnych. W pierwszej kolejności ich gospodarstwa nie mogły przekraczać powierzchni 300 ha. Warunek ten miał na celu wsparcie mniejszych i średnich gospodarstw, które często borykają się z większymi trudnościami w uzyskaniu finansowania na modernizację.

Działalność gospodarstw nie mogła mieć wyłącznie charakteru naukowo-badawczego. Wnioskodawcy zobowiązani byli również do ukończenia specjalistycznego szkolenia przed złożeniem wniosku o wypłatę środków.

Rodzaje inwestycji objętych wsparciem

Katalog inwestycji, które kwalifikowały się do dofinansowania, był szeroki, choć miał charakter zamknięty. Obejmował m.in. budowę i przebudowę infrastruktury związanej z przechowywaniem nawozów naturalnych – zarówno stałych, jak i płynnych. Elementem programu było również wsparcie inwestycji w gospodarowanie wodą, np. poprzez budowę lub zakup zbiorników i urządzeń pozwalających na efektywniejsze zarządzanie tym zasobem.

Rolnicy mogli także uzyskać pomoc na zakup maszyn rolniczych, takich jak urządzenia do aplikacji nawozów czy ochrony roślin. Dofinansowanie obejmowało również zakup oprogramowania oraz urządzeń wspierających procesy decyzyjne. Dla grup rolników zakres wsparcia był jednak bardziej ograniczony – mogli oni ubiegać się wyłącznie o zakup maszyn i urządzeń lub o inwestycje niematerialne, takie jak licencje.

Forma i wysokość wsparcia finansowego

Wsparcie przyznawane w ramach programu miało dwojaką formę. W przypadku inwestycji związanych z budową nowych zbiorników czy płyt do przechowywania nawozów naturalnych beneficjenci otrzymywali środki w postaci ryczałtu, obliczanego na podstawie kosztów jednostkowych. Dla pozostałych rodzajów inwestycji przyznawano refundację części poniesionych kosztów kwalifikowalnych.

Standardowy poziom dofinansowania wynosił do 65% kosztów, jednak w przypadku grup rolników można było uzyskać nawet 80% zwrotu wydatków. Maksymalna kwota wsparcia dla indywidualnego rolnika w całym okresie realizacji Planu Strategicznego wynosiła 200 tys. zł. Mechanizm ten miał na celu zapewnienie dostępu do środków na modernizację nie tylko dla większych gospodarstw, ale również dla mniejszych podmiotów.

Znaczenie programu

Program wsparcia inwestycji środowiskowych, realizowany w ramach Planu Strategicznego dla Wspólnej Polityki Rolnej na lata 2023–2027, przyciągnął ponad 28 tysięcy wnioskodawców. Liczba ta świadczy o dużym zainteresowaniu rolników oraz o znaczeniu tej formy pomocy w modernizacji polskiego rolnictwa. Inwestycje współfinansowane z tego programu przyczyniają się do ochrony środowiska i poprawy zarządzania zasobami, ale również umożliwiają wdrażanie innowacyjnych rozwiązań technologicznych w gospodarstwach rolnych. Dzięki takim inicjatywom rolnicy mogą zmniejszać swój wpływ na środowisko, ale również poprawiać efektywność produkcji. Program ten wpisuje się w długofalowe cele zrównoważonego rozwoju, stanowiąc jednocześnie wsparcie finansowe, które pomaga rolnikom sprostać nowym wyzwaniom.

To ważny krok w kierunku nowoczesnego rolnictwa, które z jednej strony respektuje środowisko, a z drugiej wspiera rozwój lokalnych gospodarstw. Oczekuje się, że efekty zrealizowanych inwestycji będą widoczne w najbliższych latach, przyczyniając się do poprawy stanu polskiego rolnictwa i jego konkurencyjności na rynku europejskim.